پاورپوینت درس ساختمان و تجهیزات کتابخانه

کلیاتی بر مبحث درس ساختمان و تجهیزات کتابخانه

انواع كتابخانه ها و وظايف و اهداف تاسيس 

نقش كتابدار 

بخش هاي مختلف كتابخانه 

درس ساختمان و تجهيزات كتابخانه در مجموعه درس هاي رشته كتابداري بسيار ضروري به نظر مي رسد . بدون دانش كتابداران از اين درس ، طراحي و ساخت ساختمان كتابخانه هاي روز آمد و كار آمد امكان پذير نخواهد بود . 

تاريخ ايجاد ساختمان كتابخانه

اولين كتابخانه هاي مهم 

كتابخانه در دوران اسلامي                  

بناي كتابخانه در قرن بيستم        

برنامه ريزي و طرح ساختمان كتابخانه                            

عواملي كه نياز هاي كتابخانه بر اساس آنها پايه ريزي مي شود:         

1. نيازهاي كارمندي و پرسنلي كتابخانه وميزكار براي هركدام و محل استراحت وغذاخوري و رختكن

 2. نيازهاي خوانندگان يعني تامين محل مناسب براي مطالعه استفاده كنندگان ازكتابخانه.

 3. نيازهاي كتابخانه از نظر مواد و منابع. 

محيط و فضاي داخلي كتابخانه

در تقسيم فضاها و محل هاي داخلي ساختمان كتابخانه بايد براي نيازمندي هاي زير جاي مناسب در نظر گرفته شود . 

1. محل هاي تهويه مطبوع و حرارت مركزي .

2. اگر امكان تعبيه تهويه مطبوع و حرارت مركزي وجود ندارد ، هواي گرم و خنك با دستگاههاي شوفاژ و كولر تامين شود .

3. تعيين محل مناسب براي تعبيه و استقرار دستگاههاي تهويه مطبوع و يا شوفاژ و كولر و توجه به تاثير و نفوذ محل هاي گرم و سرد از طريق روزنه ها و منافذ ساختمان. 

ويژگيهاي ساختماني انواع كتابخانه

كتابخانه عمومي

1. محل مناسب و مركزيت براي كتابخانه هاي عمومي از اهميت زيادي برخوردار است.

2. پيش بيني رشد جمعيت و افزايش استفاده از منابع كتابخانه امري ضرروي است . 

كتابخانه دانشگاهي

در كتابخانه اي كه داراي چند طبقه است ، معمولا طبقه هم كف براي خدمات امانت ، خدمات مرج سريع و دستيابي به اسناد و مدارك و فهرست ها و خدمات امانت بين كتابخانه اي ، و خدمات فني اختصاص مي يابد . طبقات ديگر ويژه قفسه هاي كتاب ، نشريات ادواري ، مواد ديداري و شنيداري و مطالعه خوانندگان در هر رشته موضوعي است. 

فوايد كتابخانه باز

بطور كلي ، فوايد كتابخانه باز كه در بالا بطور پراكنده بدان اشاره شد به شرح زير است :

در كتابخانه هاي باز كتابداران در محل هاي بدون در و ديوار و حفاظ به وظايف اداري و فني و خدماتي خود بهتر مي رسند و آن را با كيفيت بيشتر به انجام مي رسانند .

اعضاي كتابخانه و مراجعه كنندگان فرصت مي يابند ، علاوه بر ارتباط با بخش امانت ، از بقيه كاركنان كتابخانه ، به هنگام ضرورت طلب كمك و راهنمايي كنند مخصوصا در ساعت هايي كه كتابخانه مراجعه كننده زياد دارد و مسئولان بخش امانت توان پاسخگويي به همه سوال ها را ندارند

انتخاب وسايل و تجهيزات :

سه اصل مهم در انتخاب وسايل بايد مورد توجه قرار گيرد

1.كارآيي و مطلوبيت  

2. دوام و استحكام  

3.زيبايي

نوع جنس اثاثيه كتابخانه :

ميز مطالعه تك نفره

•ارتفاع يا بلندي 72 تا 74 سانتي متر ( 29 اينج ) .

•طول 90 تا 92 سانتي متر ( 36 اينج ) .

•عرض 50 تا 52 سانتي متر ( 24 اينج ) .

ميز مطالعه چهار نفره

•ارتفاع يا بلندي از زمين 72 تا 74 سانتي متر ( 29 اينج ) .

•طول 180 تا 182 سانتي متر ( 72 اينج ) .

•عرض 107 تا 110 سانتي متر ( 42 اينج ) . 

برگه دان :

•برگه دان ، يك جعبه چوبي يا فلزي است كه خانه ها و كشوهاي متعدي در آن تعبيه شده است. فهرست برگه ها با روش و نظم خاص در كشوها جاي مي گيرند . از قسمت جلوي كشو ميله متحركي كه نوك آن دكمه مانند است به داخل كشو هدايت مي شود . اين ميله از سوراخ تمام كارت هاي كشو عبور مي كند و آنها را ثابت نگاه مي دارد . تعداد كشوهاي برگه دان 15 ، 30 و 60 خانه يا بيشتر است .

•ابعاد مناسب براي برگه دان 30 خانه از اين قرار است :

•بلندي پايه : 40 تا 70 سانتيمتر

•بلندي برگه دان : 145 سانتي متر

•پهناي برگه دان : 85 – 90 سانتي متر

•عرض ( عمق ) برگه دان : 46 سانتي متر